Door Gonda van den Heuvel en Esther Grisnich
De SGP zit vandaag honderd jaar in de Tweede Kamer. Een prachtige mijlpaal en een goed moment om de balans op te maken. Onze eigen historie met de SGP gaat slechts zo’n tien jaar terug en speelde zich grotendeels bij de eurofractie af. Wij staan volledig achter het programma van de partij. Recent merkte iemand op: ‘Iedereen zegt steeds hetzelfde: de SGP is stabiel en betrouwbaar’. Waarschijnlijk bestaat de SGP om die reden al honderd jaar. Toch is er één onderwerp dat de partij als een irriterende splinter blijft achtervolgen: het vrouwenstandpunt. Met Sapientia geven we stem aan de SGP’ers die vrouwenparticipatie binnen de partij willen bevorderen. Het ‘vrouwenstandpunt’ wordt tot nu toe in stand gehouden door een vocale minderheid binnen de partij.
In de jaren tachtig van de vorige eeuw werd Riet Grabijn door het hoofdbestuur uitgenodigd om lid te worden toen zij opviel vanwege haar scherpe toon in een brief. De betreffende brief schreef zij ter verdediging van de SGP en partijvoorzitter Ds. Abma, die in de Telegraaf fel bekritiseerd werd door de Landelijke Stichting tot handhaving van de staatkundig-gereformeerde beginselen. Onder meer werd door de stichting opgeroepen niet te gaan stemmen voor de Europese verkiezingen. Het hoofdbestuur was onder de indruk van het schrijven van Grabijn (en van het feit dat H. Grabijn een vrouw bleek te zijn), en nodigde haar uit om lid te worden van de Haagse kiesvereniging, waar zij overigens niet het eerste vrouwelijke lid was. Na haar volgden nog enkele vrouwen.
Riet Grabijn, Beeld: SGP, Henk Visscher
Enkele jaren leek er geen vuiltje aan de lucht, totdat een groep leden uit een andere kiesvereniging zich negatief uitsprak over vrouwenlidmaatschap. Verstandig was geweest als het hoofdbestuur op dat moment achter haar principe was blijven staan en het vrouwenlidmaatschap had overgelaten aan de kiesverenigingen. Helaas werd gekozen om de vrouwen het lidmaatschap weer af te nemen, wat tot terecht verzet leidde bij Riet Grabijn. Opvallend is dat haar vooral ‘de toon’ wordt verweten, terwijl zij door diezelfde scherpe toon uitgenodigd werd lid te worden.
In 1993 schreef de werkgroep Bouwen, opgericht vanwege de discussie rondom de ‘vrouwenkwestie’, een brandbrief aan het hoofdbestuur. Met klem werd in de brief opgeroepen om geen ‘principieel verbod op te werpen in deze middelmatige zaak’. Tenslotte is het ‘algemeen bekend dat velen in de partij, tot in het hoofdbestuur toe, het partijlidmaatschap van vrouwen niet in strijd achten met het Woord van God’. Bovendien werd met vooruitziende blik genoemd dat deze zaak wel eens juridische consequenties zou kunnen krijgen. De brief werd ondertekend door zestig SGP-prominenten, onder wie ‘SGP-dominees’, raadsleden en onderwijsbestuurders, maar het mocht niet baten. Besloten werd dat het lidmaatschap van de SGP de vrouw niet toekomt, wat vanaf 2006 overigens wel is toegestaan.
Tenslotte is het ‘algemeen bekend dat velen in de partij, tot in het hoofdbestuur toe, het partijlidmaatschap van vrouwen niet in strijd achten met het Woord van God'.
Onder externe druk werd in 2013 de juridische belemmering voor passief kiesrecht weggenomen, en konden vrouwen in theorie bijvoorbeeld gemeenteraadslid worden, maar bleef het beginselprogramma overeind. Steeds meer schuurt nu de realiteit van meerdere gekozen SGP-vrouwen met de grondbeginselen waar nog altijd wordt gesproken over een ‘revolutionair emancipatiestreven’. Met de Europese verkiezingen in aantocht zou de SGP er goed aan doen vrouwenparticipatie juist te bevorderen. De leden van een eerdergenoemde stichting laten zich toch niet overtuigen om te gaan stemmen voor de Europese verkiezingen. Om op eigen kracht de SGP-zetel te behouden zou de partij potentiële kiezers moeten overtuigen, voor wie nu het vrouwenstandpunt een blokkade vormt. Dat dit een blokkade is blijkt wel uit het feit dat wij geregeld te horen krijgen dat de SGP-standpunten zeer gewaardeerd worden, maar dat men niet op de partij stemt vanwege het vrouwenstandpunt. Een ander voorbeeld zijn de Britse Conservatieven, die in 2009 zelfs weigerden samen in een Europese fractie deel te nemen met een partij die vrouwen weert van kieslijsten.
Tot slot, veel liever zouden we ons louter met inhoudelijke zaken bezighouden, maar we zullen ons ook voor het passief vrouwenkiesrecht blijven uitspreken tot deze middelmatige zaak recht gezet is. We moeten als partij relevant blijven en niet als enige christelijke politieke partij ter wereld vasthouden aan een punt dat bovendien bijbels gezien op lemen voeten staat.
Fotokopieën van de brief van de werkgroep ‘Bouwen’.
